Sommige verstoppingen herinner je je nog jaren later. De ene dag sta je in een rijtjeswoning in Arnhem-Zuid een verstopte doucheput te verhelpen en de volgende dag word je gebeld door de penitentiaire inrichting in Arnhem met de vraag of we met spoed kunnen komen. “Een vleugel heeft geen werkende toiletten meer, we moeten dit onmiddellijk opgelost hebben.” Dat soort telefoontjes vergeet je niet.
We kregen niet direct te horen wat de oorzaak was. Dat gebeurt vaker bij instellingen: eerst kijken, dan pas praten. Maar toen we eenmaal binnen waren en de situatie zagen, werd snel duidelijk dat dit niet om een standaard verstopping ging. Het ging om een volledige hoofdleiding die verstopt zat. En de oorzaak? Die bleek bijzonder.
Aankomst in de Inrichting
Bij aankomst werden we begeleid door beveiliging. Alle gereedschappen gaan door controle, en je werkt altijd onder toezicht. Dat is logisch. Je kunt daar niet zomaar even met een gereedschapskist rondlopen.
De melding was: “Meerdere toiletten lopen over en het stinkt op de hele afdeling.”
Dat betekent meestal één ding: de verstopping zit diep in het hoofdtracé.
We begonnen met het systeem in kaart brengen. In dit soort gebouwen is het riool niet zoals in een woonhuis. Het loopt door meerdere niveaus, met verzamelpunten en valleidingen. Als daar iets vastzit, heeft iedereen er last van.
De Inspectie
We zijn gestart met het openen van het reinigingspunt op de leiding onder de vleugel. Toen we de hogedrukspuit nog niet eens hadden aangesloten en alleen al de eerste sonde inbrachten, merkten we dat er iets hards en groots in de leiding vastzat. Dit was geen klomp papier, geen keukenrol en geen zeepophoping.
Eerst geprobeerd met de veer. Daar kwam weerstand terug.
Dan weet je: hier ligt iets wat niet in een leiding thuishoort.
Daarom besloten we een camera-inspectie uit te voeren. En toen zagen we het duidelijk op het scherm.
Een mobiele telefoon. Vastgeklemd in de hoofdafvoer.
Hoe een telefoon in een toilet terechtkomt
In een gevangenis worden telefoons soms binnengesmokkeld. Dat is geen geheim. En wanneer er onverwachts wordt gecontroleerd, of iemand bang is dat de telefoon wordt gevonden, dan wordt het toilet gezien als een snelle verstopplek.
Alleen: een toilet kan veel wegspoelen, maar geen telefoon.
Wat er waarschijnlijk gebeurd was:
-
Een gedetineerde probeert een telefoon door het toilet te spoelen
-
De telefoon komt niet verder dan een bocht in de hoofdleiding
-
Papier, zeepresten en ontlasting hopen zich daarna op
-
Binnen een paar uur is de hele leiding dicht
-
Geen enkel toilet op die vleugel werkt nog
Dit zien wij vaker in instellingen, maar meestal gaat het om kledingstukken of verpakkingen. Een telefoon is zeldzamer, maar het resultaat is hetzelfde: totale blokkade.
Het Oplossen van de Verstopping
Omdat het om een hard object ging, konden we niet alleen met hogedruk werken. Hogedruk kan zo’n telefoon alleen maar verder klemduwen.
We hebben daarom:
-
De leiding vrijgelegd via het reinigingspunt
-
Met een mechanische veer met speciale haak de telefoon voorzichtig vastgegrepen
-
Stukje voor stukje ruimte gemaakt om de telefoon naar buiten te trekken
-
Daarna de leiding volledig hogedruk gereinigd om resten te verwijderen
-
Tot slot de leiding geïnspecteerd met camera om zeker te zijn dat alles weer vrij was
Zodra het object uit de leiding werd gehaald en we opnieuw spoelden, hoorden we dat typische geluid dat monteurs herkennen: de afvoer trekt weer door. Dat is het moment waarop iedereen even knikt: opgelost.
De Reactie
Personeel in de inrichting was vooral opgelucht.
Een riool dat niet werkt op een afdeling waar veel mensen verblijven betekent stress, stankoverlast en logistieke problemen.
Wij kregen simpelweg een “Bedankt dat het zo snel opgelost is.”
Dat is genoeg. We weten waarvoor we komen.
Wat wij hiervan willen meegeven
Een verstopping is niet altijd een simpel probleem. Soms zit er een verhaal achter, een situatie of gewoon pure pech. Maar de aanpak is altijd hetzelfde:
-
Rustig blijven
-
Oorzaak achterhalen
-
Niet gokken, maar controleren
-
Pas dan oplossen
Of het nu een rijwoning is, een bedrijfspand of zoals hier de PI Arnhem:
water zoekt altijd zijn weg, maar alleen als wij de weg vrijhouden.
Slot
Dit is één van die klussen die je niet iedere week meemaakt, maar die je laat zien dat geen enkele verstopping hetzelfde is. Van een verstopte doucheput in Klarendal tot een telefoon in de hoofdleiding van de gevangenis: de aanpak verandert, maar het doel blijft hetzelfde. Alles weer laten doorlopen, zonder schade en zonder gedoe.